TP.Buôn Ma Thuột: Triển khai thực hiện phân loại rác thải tại nguồn, biện pháp tránh lãng phí tài nguyên, giảm nguy cơ ô nhiễm và bảo vệ môi trường bền vững.

Hiện nay cùng với sự phát triển nhanh của xã hội, lượng chất thải (rác thải) cũng được sinh ra nhiều hơn và hầu hết các loại rác thải được tạo ra có thể được phân loại ngay tại nhà. Việc phân loại và tái chế là điều cần thiết để giảm nguồn rác thải.

Nhiều hộ dân ở Thôn 5, xã Hoà Thắng, TP.Buôn Ma Thuột đã và đang thực hiện thí điểm phân loại rác tại nguồn.

Được biết, bắt đầu từ ngày 1/1/2025, tức chỉ còn vài tháng nữa, cả nước ta sẽ phải đồng loạt bắt buộc thực hiện phân loại rác tại nguồn. Theo hướng dẫn, 3 nhóm chất thải chính sẽ được phân loại gồm: Chất thải rắn có khả năng tái sử dụng, tái chế; Chất thải thực phẩm; Chất thải rắn sinh hoạt khác.

Phân loại rác tại nguồn là một chủ trương hoàn toàn đúng đắn và cần thiết, bởi rác thải nếu chỉ chôn lấp thông thường sẽ gây rất nhiều lãng phí như: tốn diện tích lớn cho việc xây dựng, chi phí vận hành các bãi chôn lấp; nguy cơ gây ô nhiễm môi trường...

Ngoài ra, các nguồn nguyên liệu có thể tái chế như: rác hữu cơ, giấy, nhựa, thuỷ tinh, kim loại… cũng bị vùi chôn trong đất mà theo tính toán phải mất hàng trăm năm sau mới có thể phân hủy. Trong khi đó, việc tái chế rác thải không chỉ có ý nghĩa về mặt môi trường mà còn đem lại lợi ích về kinh tế. Đặc biệt, với lượng hữu cơ lớn trong rác thải sinh hoạt (ước tính khoảng 50 - 70%), đây sẽ là nguồn nguyên liệu dồi dào để sản xuất phân vi sinh, một loại phân rất tốt cho cây trồng và thân thiện với môi trường. 

Rác thải hiện nay chưa được các gia đình quan tâm đúng mức, hầu hết mọi người đều quan niệm cái gì không xài được thì vứt đi. Tâm lý người dân cho rằng, việc phân loại rác là do đơn vị quản lý rác thải thực hiện. Thế nhưng, với số lượng rác thải khổng lồ thu gom hàng ngày thì việc phân loại càng khó khăn hơn, gây quá tải cho các bãi rác. Việc xử lí rác thải là một vấn đề khách quan và cần thiết trong mọi hoạt động sinh hoạt và sản xuất kinh doanh của con người. Nó làm giảm nguy cơ gây ô nhiễm và hạn chế tối đa các chất thải tồn đọng từ việc sinh hoạt và sản xuất của con người. Vấn đề ô nhiễm nguồn nước cũng trở thành một vấn đề vô cùng nghiêm trọng không chỉ bởi người dân và một số cơ sở thường xuyên xả các loại nước thải ra môi trường mà còn là do rác thải gây ô nhiễm nguồn nước gây ra.

Ý thức của con người là yếu tố quyết định đến việc bỏ rác đúng nơi quy định cũng như phân loại rác thải. Thói quen của nhiều người dân là tất cả các loại rác – bao gồm thực phẩm thừa, vật dụng hỏng… đều được bỏ chung một túi/ thùng rác mà không cần biết trong số rác thải sinh hoạt hàng ngày cũng có những loại rác có thể đưa vào tái chế và phục vụ cho cuộc sống con người.

Chính vì vậy, công tác phân loại rác thải tại nguồn là việc làm hết sức cần thiết, nó sẽ làm giảm tải trọng chất thải rắn đổ về các khu tập trung chôn lấp rác và chúng ta có thể thu được nguồn lợi kinh tế lớn từ các rác thải có thể tái chế và tái sử dụng được. Do vậy, việc thực hiện phân loại rác thải tại nguồn, nhất là tại các hộ gia đình để việc xử lý rác thải được dễ dàng hơn. Việc phân loại rác thải sinh hoạt tại nguồn là vấn đề cần thiết và thiết thực nhất để góp phần bảo vệ môi trường.

Để thực hiện phương án phân loại chất thải rắn sinh hoạt tại nguồn và thu gom, vận chuyển, xử lý chất thải sinh hoạt sau phân loại trên địa bàn, thành phố Buôn Ma Thuột đã chỉ đạo tập trung tuyên truyền, phổ biến rộng rãi Luật Bảo vệ môi trường, Nghị định số 45/2022/NĐ-CP của chính phủ ngày 07/7/2022 về quy định về xử phạt đối với hành vi vi phạm trong lĩnh vực bảo vệ môi trường đến người dân. Một số xã và phường trên địa bàn đã xây dựng triển khai mô hình điểm “Tổ dân phố, khu phố, Thôn, tuyến đường thu gom, phân loại rác thải tại nguồn”. 

Ông Đào Xuân Rật (Trái) và Ông Vương Cao Đỉnh chia sẻ với phóng viên về thực hiện thí điểm tuyến đường thôn phân loại rác tại nguồn tại địa phương

Ông Vương Cao Đỉnh, thôn 5 xã Hoà Thắng, TP.Buôn Ma Thuột cho biết, khi được chỉ đạo triển khai phân loại rác tại nguồn thì bà con ở Thôn 5 xã Hoà Thắng rất hưởng ứng vì phân loại rác tại nguồn góp phần tiết kiệm được tài nguyên, góp phần giảm thiểu ô nhiễm và giảm thiểu tổng lượng rác thải trong cộng đồng thải ra môi trường nhằm giảm tải cho môi trường, tiết kiệm chi phí thu gom, vận chuyển, xử lý, bảo vệ và sử dụng hợp lý tài nguyên và môi trường.

Ông Đào Xuân Rật, Phó Bí thư Chi bộ, Trưởng Ban Công tác Mặt trận Tổ quốc Việt Nam thôn 5 xã Hoà Thắng cũng cho biết, trước khi thực hiện triển khai, trong cuộc họp dân của thôn các ban ngành, đoàn thể cùng với Thôn trưởng, Xóm trưởng đã hướng dẫn các hộ dân tiến hành phân loại rác thành các loại: Rác tái chế bao gồm nylon, chai thủy tinh.. được thu gom riêng, để tái chế...và rác còn lại, bao gồm cả hữu cơ, sau đó đưa ra điểm thu gom. Thực hiện việc phân loại rác từ việc tại mỗi hộ gia đình đều phải có các loại túi đựng rác, thùng đựng rác để phân loại rác vô cơ, rác hữu cơ, rác tái chế riêng biệt.

Đặc biệt, địa phương là vùng nông thôn nên còn có thêm rác thải từ sản xuất nông nghiệp bao gồm các chất thải hữu cơ như phân bón, thức ăn thừa, các chất hóa học như thuốc trừ sâu, thuốc diệt cỏ, phân bón hóa học và các chất thải khác từ quá trình chế biến và xử lý sản phẩm nông nghiệp. Mặt trận và các đoàn thể từ xã đến thôn, buôn đã tích cực vận động nông dân nâng cao ý thức trong việc sử dụng thuốc BVTV và tạo thói quen tốt trong canh tác, thu gom vỏ chai, vỏ bao thuốc BVTV đúng quy định nhằm giảm ô nhiễm môi trường. Xem công tác bảo vệ môi trường là trách nhiệm chung của cả cộng đồng và là mục tiêu quan trọng trong xây dựng nông thôn mới nâng cao, nông thôn mới kiểu mẫu. Ông Nguyễn Xuân Hiếu, Chủ tịch UBND xã Hoà Thắng cho biết thêm.

Hiện nay, chất thải rắn sinh hoạt trên địa bàn Thành phố Buôn Ma Thuột đang được thu gom và xử lý theo công nghệ chôn lấp hợp vệ sinh tại bãi rác Hòa Phú. Theo Luật Bảo vệ Môi trường năm 2020 (Điều 75), việc phân loại rác thải sinh hoạt bắt buộc triển khai. Mặt khác, bãi rác Hòa Phú, TP.Buôn Ma Thuột đang phải tiếp nhận 320 tấn rác/ngày, trong đó rác thải sinh hoạt chiếm 94,2%, còn lại là đất đá, xà bần, bùn thải, cành cây. Trong rác thải sinh hoạt, thành phần có khả năng dễ phân hủy sinh học (thực phẩm thừa, chất thải làm vườn) chiếm hơn 50%; chất thải có khả năng tái chế, tái sử dụng (giấy, nhựa, kim loại) khoảng 30%; chất thải nguy hại chiếm khoảng 0.5%, còn lại là các chất thải khác.

Thành phố Buôn Ma Thuột đang thực hiện xử lý chất thải rắn sinh hoạt bằng chôn lấp hợp vệ sinh, nên mục tiêu đặt ra của công tác phân loại rác thải sinh hoạt nhằm giảm thiểu lượng rác thải đưa về bãi rác, tiết kiệm chi phí vận chuyển, xử lý, giảm thiểu ô nhiễm môi trường, đồng thời tạo cho người dân có thói quen phân loại rác, hạn chế sử dụng bao nilon, đồ nhựa sử dụng 1 lần.

Tuyến đường thôn 5 xã Hoà Thắng thực hiện thí điểm phân loại rác thải tại nguồn

Từ nay đến hết năm 2025, TP. Buôn Ma Thuột tiến hành thực hiện phân loại rác thải tại nguồn cho 50% dân số của 08 xã và phường Thống Nhất. Các phường còn lại lựa chọn 01 Tổ dân phố hoặc Buôn để thực hiện thí điểm phân loại rác thải tại nguồn đảm bảo 50% số hộ dân; Khuyến khích việc xã hội hóa công tác thu gom, vận chuyển, xử lý chất thải rắn sinh hoạt; khuyến khích áp dụng các công nghệ xử lý chất thải rắn sinh hoạt thân thiện với môi trường; Khuyến khích tận dụng tối đa chất thải thực phẩm để làm phân bón hữu cơ, làm thức ăn chăn nuôi,..

Có thể nói, việc phân loại rác thải vừa mang lại lợi ích bảo vệ môi trường, vừa tiết kiệm được nguồn tài nguyên thiên nhiên, hơn hết chính là giảm được nguồn rác thải ra môi trường. Thực hiện tốt việc phân loại rác thải từ các gia đình sẽ mang lại lợi ích lớn cho cộng đồng, góp phần bảo vệ môi trường xanh, sạch hơn, bền vững hơn góp phần vì một tương lai trong lành hơn và tất cả là vì một tương lai không còn ô nhiễm…./.